විභක්ති

නාම මූලයකට එක් වන ප්‍රත්‍ය මගින් එම නාම මූල මූලයේ ඇති කෙරෙන විවිධ ස්වරූපයන් විභක්ති ලෙස හැඳින්විය හැකි ය.

එය මෙසේ පැහැදිලි කර ගත හැකි ය.

පුත් + ආ         = පුතා

පුත් + ආට        = පුතාට

පුත් + ආගේ      = පුතාගේ

පුත් + ආගෙන්   = පුතාගෙන්

පුත් + ඒ            = පුතේ

සිංහලයේ විභක්ති නවයකි.

1. ප්‍රථමා විභක්තිය
2. කර්ම විභක්තිය
3. කර්තෘ විභක්තිය
4. කරණ විභක්තිය
5. සම්ප්‍රදාන විභක්තිය
6. අවධි විභක්තිය
7. සම්බන්ධ විභක්තිය
8. ආධාර විභක්තිය
9. ආලපන විභක්තිය

ප්‍රථමා විභක්තිය

• වාක්‍යක ආඛ්‍යාතයෙන් කියැවෙන එනම් ඉස්මතු කොට දක්වන පදය උක්තය වේ.
• එම උක්ත පදය ප්‍රථමා විභක්තියට අයත් වේ.
• එම නිසා ප්‍රථමා විභක්තියට 'උක්ත විභක්තිය' යනුවෙන් ද කියයි.

උදා:- ශිෂ්‍යයා අලුයම නැගිටියි.

         දැරිය මල් නෙළයි.

         රියදුරු විසින් බසය පදවනු ලබයි

---

කර්ම විභක්තිය

• කිසියම් වාක්‍යයක කර්තෘ යනුවෙන් අදහස් කරන්නේ ක්‍රියාව කරන්නා ය.
• එම කර්තෘගේ ක්‍රියාවට යටත් වන පදය කර්ම විභක්තියට අයත් වේ.

උදා:- උපාසිකාව බුදු ගෙය අමදියි.

මෙහි කර්තෘ උපාසිකාවයි. ඇගේ ඇමදීමේ ක්‍රියාවට යටත් වන පදය බුදු ගෙය වේ. එබැවින් එය කර්ම විභක්තියට අයත් වේ.

තවත් ආකාරයට කිවහොත් අනුක්ත වන කර්ම පදය කර්ම විභක්ති වේ.

උදා:- අම්මා ඇඳුමක් මසයි.
         ගොවියා කුඹුර කොටයි.
         තොටියා ඔරුව පදියි.

---

කර්තෘ විභක්තිය

• කර්මකාරක වාක්‍යවල එන අනුක්ත වූ කර්තෘ පදය කර්තෘ විභතියට අයත් වේ. අනුක්ත වන කර්තෘ පදය සමඟ 'විසින්' යන නිපාතය සාමාන්‍යයෙන් යෙදේ.

උදා:- 
නංගී විසින් කවි ගායනා කෙරේ.
ලේඛකයන් විසින් පොතේ ලියනු ලැබේ.
කුරුල්ලන් විසින් කූඩු තැනෙයි. 

ඉතිරි කොටස ඉක්මනින්ම පළ කරනු ලැබේ :)